Taal en literatuur

Wat voorbij is.......

Het Betere Boek

Zaterdag 10 december 2022 vanaf 11:30 uur in De Krook, Gent 

Zaterdag 10 december opent Bibliotheek De Krook zijn deuren voor een namiddag literaire topkwaliteit. De zes laureaten van De Bronzen Uil 2022 kregen elk carte blanche om hun Nederlandstalige debuutromans artistiek tot leven te laten brengen.

Willemsfondsleden genieten van het Avansa-reductietarief van -25%. Tickets zijn reeds verkrijgbaar via Avansa regio Gent.

Meer informatie hier.

Volledig programma op https://hetbetereboek.be .

Cursus "Dialect: uitdrukkingen, volkswijsheden, ..."

maandag 10 oktober 2022 en 17 oktober 2022, telkens van 18:30 uur tot 20:30 uur Hotelschool Ter Duinen 

Wanneer en hoe gebruiken we uitdrukkingen, volkswijsheden en vergelijkingen?

O 't oal te sjchietebroekn uut komt

e droajt ie roend lik e stroent in e pispot.


Zowel in het Nederlands als in de dialecten maken sprekers vaak gebruik van spreekwoorden, zegswijzen, uitdrukkingen en plastische vergelijkingen. In deze cursus gaan we nader in op dialectuitdrukkingen. We bespreken o.a. volkswijsheden (ons bompa/mijn moeder zei …), weerspreuken, zeispreuken, vergelijkingen, enz. Uiteraard leggen we de nadruk op typische uitdrukkingen uit de Westhoek, maar we kijken ook verder dan onze neus lang is. Welke verschillen zijn er tussen Nederlandse en dialectuitdrukkingen, welke manieren bestaan er om onze uitdrukkingen kracht bij te zetten: klanken, rijm, enz., welke spreekwoorden ontlenen we aan de zeevisserij of aan andere beroepen. Is ’t zwien deur de beeëtn joagn bijvoorbeeld echt typisch West-Vlaams of is het slechts bekend in een klein gebied?


In de tweedelige cursus worden theoretische achtergronden gecombineerd met (ludieke) West-Vlaamse voorbeelden.

De lesgever van dienst is niemand minder dan Veronique De Tier.

Veronique De Tier studeerde Germaanse filologie aan de UGent. Sinds 1985 werkt zij aan de Universiteit Gent als redacteur van het Woordenboek van de Vlaamse Dialecten. Van 2007 tot 2012 was zij daarnaast stafmedewerker bij Variaties vzw. Koepelorganisatie voor dialecten en oraal erfgoed in Vlaanderen, een organisatie die dialectverenigingen in Vlaanderen overkoepelt en o.a. de dialectendagen organiseert; Zij werkt ook al 18 jaar als adviseur streektalen bij de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) waar zij instaat voor stimulering en advisering van dialectverenigingen en –geïnteresseerden in Zeeland.

Wil je meer weten over uitdrukkingen, volkswijsheden en vergelijkingen dialect?

Kom dan de cursus bijwonen die het Willemsfonds en de Academie Dialect Bachtn de Kuupe samen organiseren.


Praktische informatie:

De cursus omvat 2 sessies van twee uur van 18.30u tot 20.30 u.

Cursusdagen: maandag 10 en maandag 17 oktober 2022.

Locatie: Hotelschool Ter Duinen Houtsaegerlaan 40, 8670 Koksijde(dorp).

Deelnemers die met trein of tram komen, kunnen opgehaald worden ofwel in het station van Koksijde ofwel aan de tramhalte in Koksijde Bad.


Kostprijs: € 30 voor leden van het Willemsfonds en/of het Dialectgenootschap.

€ 35 voor niet-leden.


De kostprijs omvat de twee sessies, een syllabus en een water, een wijntje of een biertje.


Deelname kan door overschrijving van de kostprijs op rekeningnummer BE65 0018 2635 4796 van het Willemsfonds Kunst-Wijs. Het aantal deelnemers is beperkt tot 30. De snelste betaler maakt de grootste kans er bij te zijn! Inschrijven vóór 10 september 2022.


We hopen op uw belangstelling voor deze boeiende en leerrijke uiteenzetting.

Allen welkom! Me goan nieëmand 't gat van 'n timmerman toogn!

Toneel "Perlas Perdidas" door Leen Persijn en Patrick Desmedt - Blauwe Maandag

maandag 19 september 2022 om 14:30 uur , VLC De Geuzetorre

Verloren parels

Ooit glanzend in het licht van de roem

Verborgen in de oesterschelp

Onaangetast

Geduldig wachtend om te worden gevonden

Misschien vandaag


In Perlas Perdidas brengt Leen Persijn een eigenzinnige greep uit de wereldmuziek en literatuur.

Pareltjes van liederen, proza en gedichten die dreigen weg te zinken in vergetelheid en opgevist worden met ernst, tragedie, schoonheid maar ook met humor.

Ze wordt begeleid door pianist Patrick Desmedt.


Inkom 10€.

Kaarten in voorverkoop bij bestuursleden of door storting op WF Oostende BE62 0010 6695 7661, en aan de deur. 

Theatermonoloog "Apate spreekt", door Simone Milsdochter, tekst van Alicja Gescinska

Zondag 19 juni 2022 om 11:00 uur, Bistro Toope, Oostende 

De godin van de leugen en de misleiding keert terug op aarde om de mensheid aan te spreken. Apate is het beu om alsmaar beschimpt en verwenst te worden. De leugen zou niet deugen, en wordt zelfs als het grootste kwaad bezien. Zij zou de reden zijn voor corrupte politiek, gebroken liefdes, ontwrichte samenlevingen. Maar is dat werkelijk zo? Hoe zouden onze levens eruitzien zonder de mogelijkheid om elkaar te misleiden?

Op scherpe wijze fileert Apate het menselijke onvermogen om de leugen naar waarde te schatten. Nu eens misprijzend, dan weer vol mededogen gaat ze tekeer tegen de mensheid die de waarheid verafgoodt. Ze legt uit waarom onze blinde focus op waarheid, wetenschap en rationaliteit het leven verziekt. Ze schudt ons wakker, schuurt tegen onze gangbare opvattingen en licht toe waarom de leugen van alle deugden de meest onderschatte is.

“Apate spreekt” is een aangrijpende en urgente theatermonoloog over de leugen als deugd.

Ik ben het, die samenleven mogelijk maakt. Ik ben het, die voor vrede zorgt. Ik ben het, tussen mensen, tussen landen. Ik ben het, die gewetens sust en kinderen in slaap wiegt op het ritme van hun droombeelden en verbeelding. Ik ben het, die spreekt, wanneer je zegt dat iemand over hen waakt, en dat ze nergens bang voor hoeven te zijn. Dat monsters niet bestaan. Ja, ik ben het, de godin die het leven zelf mogelijk maakt.

Want een leven van waarheid alleen is onuitstaanbaar. Nee, het is ronduit onleefbaar.


tekst ALICJA GESCINSKA spel SIMONE MILSDOCHTER vorm CHRISTOPHE ENGELS

muziek JORIS CALUWAERTS oeil exterieur PETER SEYNAEVE

foto JOHANNES VANDE VOORDE


Deelnameprijs, drankje inbegrepen (voorverkoop of aan de deur) € 20,00 - gelieve je kaarten vooraf te kopen of je deelname aan te kondigen bij Sonja De Craemer sonja.decraemer@skynet.be 

Toneel "Angélique" door Erik Vlaminck en Leen Persijn

maandag 27 september 2021 om 14:30 uur VLC De Geuzetorre

"ANGÉLIQUE" is het verhaal van een ouder wordende vrouw die als jonge kloosterzuster naar het toen nog “Belgisch Congo” getrokken is en begin van de jaren zestig, allesbehalve ongeschonden, eens terug in België is uitgetreden.

En nu zoveel jaren later, leeft zij met haar hebben en houden, in opvangtehuizen.

Tekst: Erik Vlaminck

Spel en zang: Leen Persijn

Prijs: Kaarten kosten 8€ in voorverkoop en aan de deur.

Samenwerking met Vief Kwiek, Vief Blauwe Diamanten en Open VLD Vrouwen.

Cursus "Wie dialect zoekt, die vindt!"

maandag 4 oktober 2021 en 11 oktober 2021, telkens van 18:30 uur tot 20:30 uur Hotelschool Ter Duinen 

We leven in een maatschappij waarin steeds meer informatie te vinden is, zowel digitaal als in kranten, boeken en tijdschriften. De tijd dat informatie over dialecten alleen te vinden was in dikke boeken in de bibliotheken, ligt al een tijd achter ons. We hebben computers, dialectverenigingen en gemakkelijkere toegang tot boeken. Maar hoe vinden we onze weg in die informatiebronnen?


In de tweedelige cursus wordt ingegaan op de diverse bronnen die er bestaan voor dialectonderzoek, zowel op papier als op internet. In de cursus vertrekken we vanuit de eigen regio. Waar zoek en vind ik informatie over woorden, grammatica, uitspraak en spraak? Welke naslagwerken zijn interessant voor je eigen dialect? En zijn die enkel op papier of ook op het internet te raadplegen? Zijn er ook instituten waar vragen over dialect beantwoord worden? Zowel bronnen voor het hele taalgebied, als bronnen specifiek voor de regio komen aan bod. Alles wat u altijd al had willen weten over dialecten ligt na het volgen van de cursus misschien binnen handbereik. We gebruiken daarbij bekende websites zoals dialectloket.be, de database van de Zuidelijk-Nederlandse dialecten en woordenbank.be, maar we gaan ook in op minder bekende bronnen. Uren luister- en leesplezier voor volgende winter verzekerd.


De lesgever van dienst is niemand minder dan Veronique De Tier.

Veronique De Tier studeerde Germaanse filologie aan de UGent. Sinds 1985 werkt zij aan de Universiteit Gent als redacteur van het Woordenboek van de Vlaamse Dialecten. Van 2007 tot 2012 was zij daarnaast stafmedewerker bij Variaties vzw. Koepelorganisatie voor dialecten en oraal erfgoed in Vlaanderen, een organisatie die dialectverenigingen in Vlaanderen overkoepelt en o.a. de dialectendagen organiseert; Zij werkt ook al 18 jaar als adviseur streektalen bij de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) waar zij instaat voor stimulering en advisering van dialectverenigingen en –geïnteresseerden in Zeeland.


Wil je meer weten over de zoektocht naar dialect?

Kom dan de cursus bijwonen die het Willemsfonds en de Academie Dialect Bachtn de Kuupe samen organiseren.


Praktische informatie:

De cursus omvat 2 sessies van twee uur van 18.30u tot 20.30 u.

Cursusdagen: maandag 4 en maandag 11 oktober 2021.

Locatie: Hotelschool Ter Duinen Houtsaegerlaan 40, 8670 Koksijde(dorp).


Deelnemers die met trein of tram komen, kunnen opgehaald worden ofwel in het station van Koksijde ofwel aan de tramhalte in Koksijde Bad.


Kostprijs: € 30 voor leden van het Willemsfonds en/of het Dialectgenootschap. € 35 voor niet-leden.

De kostprijs omvat de twee sessies, een syllabus en een water, een wijntje of een biertje.


Deelname kan door overschrijving van de kostprijs op rekeningnummer BE65 0018 2635 4796 van het Willemsfonds Kunst-Wijs. Door de coronamaatregelen is het aantal deelnemers beperkt tot 30. De snelste betaler maakt de grootste kans er bij te zijn! Inschrijven vóór 15 september 2021.

Daguitstap: Het Betere Boek

zaterdag 9 oktober 2021

Op zaterdag 9 oktober 2021 organiseert het Willemsfonds de elfde editie van Het Betere Boek, hét literaire festival dat zich uitstrekt over de binnenstad van Gent. Het thema van deze editie is ‘ Bevrijd de Zinnen ’.


De curatoren zijn auteur Anneleen Van Offel en Mohamed Ikoubaân, directeur van het Nomadisch Kunstencentrum Moussem.


Beide curatoren kenden elkaar voordien nauwelijks. Na een spontane brainstormsessie kozen ze er samen voor om de slagzin ‘Bevrijd de Zinnen’ te vertalen naar de vrijheid van denken, de moeder van alle vrijheden ofte de essentie van het mens-zijn.

Met andere woorden zijn de concepten ‘vrijheid’ en ‘bevrijding’ de rode draad van gans het festivalthema.

Gaandeweg leidden beide termen hen conceptmatig naar de pre-islamitische hangende gedichten, erotische verbeelding en de bevrijding van zinnen uit het boek tot krachtige VR-belevingen.


Concreet willen ze van wat hierboven staat duidelijk maken dat mensen tegenwoordig meer in onvrijheid leven dan omgekeerd.

Sterker nog: anno 2021 is het vrijheidsprincipe nog altijd geen definitieve verworvenheid in onze westerse democratieën.

Op de koop toe krijgen deze uitspraken tijdens het literatuurfestival via tien Hangende Gedichten, vier Huizen en één Plein een prominente plaats in het Gentse straatbeeld.


Voor leden van Willemsfonds Oostende die samen willen reizen naar “Het betere boek”: afspraak in de hal van het station Oostende om 11u30. We nemen de trein van 11u40. Inschrijven bij sonja.decraemer@skynet.be .


Volledig programma in de Rechtuit van september of op https://hetbetereboek.be .


Onze activiteiten zijn coronaproof

Voor elke activiteit:

• Verplicht inschrijven – het aantal deelnemers is beperkt en we moeten de deelnemerslijst 30 dagen bijhouden

• Steeds voorzien zijn van een mondmasker

• Mensen die ziek zijn of tot 3 dagen voor de activiteit symptomen van Covid-19 vertoonden, zijn niet toegelaten

• Wie ziek wordt binnen de 14 dagen na de activiteit, moet dit melden aan Willemsfonds Oostende


Daguitstap: Het Betere Boek

zaterdag 10 oktober 2020, vertrek om 11:30 uur in het station van Oostende

Ontdenk Afrika

Ontdenk Afrika betekent een tabula rasa. ‘Dat betekent dat we ons losmaken van zoveel mogelijk vooropgestelde meningen over schrijvend talent en literatuur uit Afrika, zowel positieve als negatieve,’ zeggen curatoren Omar Ba en Nadia Dala. Ze gaan voluit voor een zoektocht naar universele literatuur: ‘We gaan op zoek naar teksten die de geografische en mentale grensposten overstijgen.’

Het Betere Boek doorkruist daarbij het hele Afrikaanse continent: van Noord naar Zuid en van Oost naar West. Dala en Ba zeggen: ‘Landen als Marokko, Angola, Ivoorkust, Zuid-Afrika staan allemaal op gelijke voet.’

Op diverse locaties in Gent: Krook, Geuzenhuis, Minard, Vooruit.

Afspraak om 11u30 in de hall van het station van Oostende (trein van 11u40)

Onze activiteiten zijn coronaproof.

Voor elke activiteit:

Cursus "Rol van steden vs. platteland en de grote assen in het Dialectlandschap"

maandag 5 oktober 2020 en maandag 12 oktober 2020, telkens van 18:30 uur tot 20:30 uur, Hotelschool Ter Duinen, Koksijde

Om te begrijpen hoe het Nederlands vorm gekregen heeft in de loop van de 1500 jaar die ons scheiden van het stadium waarin er nog geen onderscheid was met de ons omringende Germaanse talen, kunnen we niet om de politieke, militaire, culturele en demografische ontwikkelingen heen.

Deel 1. De rol van steden vs. platteland

In een eerste lezing wordt ingegaan op de rol van de steden. De Lage Landen hebben een enorme verstedelijking doorgemaakt in de loop van de voorbije eeuwen. Steden hebben een mobiele bevolking en geringere sociale controle, waardoor taalveranderingen zich gemakkelijker kunnen verspreiden. De verstedelijking tussen 1000 en 1300 in Vlaanderen, en in de 17e eeuw in Nederland heeft stroomversnellingen in lopende taalveranderingen teweeg gebracht, zowel op het vlak van de klanken, de grammatica, als de woordenschat.

Deel 2. De grote assen in het Dialectlandschap

In de tweede lezing wordt ingegaan op de rol van taalcontact, door migratie en vreemde overheersing. Zowel het gemeenschappelijke Germaanse fundament als het verschil tussen de dialecten zijn terug te voeren op migratiebewegingen die zich voorgedaan hebben vóór de schriftelijke overlevering echt op gang kwam. Toch kunnen taalkundigen heel wat afleiden uit gefossiliseerde taalvormen, plaatsnamen, eigennamen en op basis van reconstructietechnieken.

De lesgever van dienst is prof. Freek Van de Velde.

Prof. Freek Van de Velde doceert historische taalkunde aan de KU Leuven. Zijn onderzoek richt zich op taalevolutie, met name van het Nederlands. Hij onderzoekt hoe de grammatica door de tijd heen verandert, en welke factoren daarbij een invloed uitoefenen.

Wil je meer weten over de rol van de steden en de grote assen in het Dialectlandschap?

Kom dan de cursus bijwonen die het Willemsfonds en de Academie Dialect Bachtn de Kuupe samen organiseren.

Praktische informatie:

De cursus omvat 2 sessies van twee uur van 18.30u tot 20.30 u.

Cursusdagen: maandag 5 en maandag 12 oktober 2020.

Locatie: Hotelschool Ter Duinen Houtsaegerlaan 40, 8670 Koksijde(dorp).

Deelnemers die met trein of tram komen, kunnen opgehaald worden ofwel in het station van Koksijde ofwel aan de tramhalte in Koksijde Bad.

Kostprijs: € 30 voor leden van het Willemsfonds en/of het Dialectgenootschap, € 35 voor niet-leden.

De kostprijs omvat de twee sessies, een syllabus en een water, een wijntje of een biertje.

Deelname kan door overschrijving van de kostprijs op rekeningnummer BE65 0018 2635 4796 van het Willemsfonds Kunst-Wijs. Door de coronamaatregelen is het aantal deelnemers beperkt tot 30. De snelste betaler maakt de grootste kans er bij te zijn! Inschrijven vóór 1 september 2020.

Onze activiteiten zijn coronaproof.

Voor elke activiteit:

Toneel "Sneeuw in september" door De Dakbroeders

vrijdag 22 november 2019 om 20:00 uur , VLC De Geuzetorre

“Sneeuw in september” is een productie van De Dakbroeders vzw, LEIF- West-Vlaanderen, Uitgeverij Van Halewyck/ Pelckmans met steun van de stichting Pelicano en de Stad Oostende

Het is een toneelstuk horende bij het boek van Kathelijn Vervarcke ‘Sneeuw in september’ dat in mei 2019 verscheen.

Na een parcours van jarenlange onderzoeken en behandelingen krijgen twee hartsvriendinnen een hard verdict. Enkel verdovende middelen kunnen nog een antwoord bieden op hun chronische gewrichtspijnen. Toch weigeren ze koppig als planten in een zorghuis te beschimmelen. Maud dient een aanvraag voor euthanasie in, Jutta is vastbesloten zichzelf te genezen. 

Terwijl Maud de dagen voor haar verlossing aftelt, moet Jutta afstand nemen van haar vriendin om zelf niet ten onder gaan. Zal Jutta het in haar hart vinden om toch afscheid te komen nemen? En hoe moet ze zichzelf zien als ze geen lotgenote meer heeft om zich aan te spiegelen?

Spel: Maxine Van Tiggel en Morgane Van Tiggel

Tekst en regie: Kathelijn Vervarcke

Dramacoach: Kobe Chielens

Decor: Nathalie Nuyttens

Wanneer: Op vrijdag 22 november 2019 om 20u

Waar: VLC de Geuzetorre, Kazernelaan1, Oostende

Prijs: Kaarten kosten 8€ in voorverkoop en aan de deur

Cursus Prehistorie van het Nederlands en de ontwikkeling van het Nederlands in de middeleeuwen

7 en 14 oktober 2019 van 18:30 uur tot 20:30 uur in de Hotelschool Ter Duinen

Deel 1. Prehistorie van het Nederlands

De voorgeschiedenis van het Nederlands ligt verborgen in de mist der tijden. Niettemin komen taalkundigen een heel eind door de overgeleverde teksten uit verwante talen zoals het Gotisch, het Latijn, het Grieks, het Sanskriet, etc. met elkaar in verband te brengen en er een arsenaal van reconstructie-technieken op toe te passen. De historische taalkunde is er zo in geslaagd een vroeger, niet rechtstreeks gedocumenteerd, stadium te reconstrueren waar al die talen op teruggaan: het Proto-Indo-Europees. Door te praten met archeologen en genetici zijn ze ook te weten gekomen waar en wanneer die taal wellicht gesproken werd. In deze lezing laat de lesgever iets zien van die technieken, de conclusies, en de lopende discussies. Want er blijft natuurlijk onenigheid onder de wetenschappers.

Deel 2. De ontwikkeling van het Nederlands in de middeleeuwen

In dit deel wordt ingegaan op de geschiedenis van het Nederlands in de vroege middeleeuwen, de hoge middeleeuwen en de late middeleeuwen. In die periode zijn de maatschappelijke, politieke en culturele omstandigheden in de Lage Landen ingrijpend veranderd, en dat heeft gevolgen voor de taal. Uit het Germaanse dialectcontinuüm ontstaan rond 500 verschillende talen. Een van die talen is het Oudnederlands. Die taal gaat rond 1200 over in het Middelnederlands, een verzamelnaam voor Dialecten die tot 1500 gesproken werden in onze contreien.

De lesgever van dienst is niemand minder dan prof. Freek Van de Velde. 

Prof. Freek Van de Velde doceert historische taalkunde aan de KU Leuven. Zijn onderzoek richt zich op taalevolutie, met name van het Nederlands. Hij onderzoekt hoe de grammatica door de tijd heen verandert, en welke factoren daarbij een invloed uitoefenen. Hij is gepromoveerd in Leuven in 2007, en heeft gastdocentschappen opgenomen in Gent, Keulen en Münster, en heeft korte periodes als gastonderzoeker verbleven in Zürich en Amsterdam.

Praktische informatie:

De cursus omvat 2 sessies van twee uur van 18.30u tot 20.30 u.

Cursusdagen: maandag 7 en maandag 14 oktober 2019.

Locatie: Hotelschool Ter Duinen Houtsaegerlaan 40 8670 Koksijde(dorp).

Deelnemers die met trein of tram komen kunnen opgehaald worden ofwel in het station van Koksijde ofwel aan de tramhalte in Koksijde Bad.

Het Betere Boek

12 oktober 2019, Gent

Grand Tour langs de Middellandse Zee


De Middellandse Zee met zijn (schier)eilanden, bergen, hoog- en laagvlakten en woeste kusten, doet wegdromen. Tegelijk is het gebied sinds 3000 jaar een bakermat van beschaving en culturele ontwikkeling. Het verhaal van deze zee is evenzeer een politiek verhaal, met steden en havens die getuigen van een intense geschiedenis en actualiteit, wegen over land en zee die ons herinneren aan onophoudelijke migratiestromen. Het Betere Boek biedt je een rijk palet van auteurs uit binnen- en buitenland met verhalen over en visies op deze wonderlijke en woelige zee, toen én nu.


Een schare bekende auteurs wordt er geïnterviewd of geeft er een lezing. 

Alle evenementen gaan door op twee locaties:


Traditioneel wordt aan het einde van de dag de “Bronzen Uil uitgereikt”. Dit is de prijs voor het beste debuut in 2019.


Het volledig programma en de biografieën van de auteurs vind je op: https://hetbetereboek.be/programma/

Je ticket kost 12€ (Willemsfondslid/ 18€ niet-lid) en kan je nu al online kopen


Rita Lommée brengt de monoloog ‘Simonne’

maandag 3 juni 2019 om 14:30 uur, VLC De Geuzetorre

SIMONNE is de titel van een beklijvend oorlogsverhaal geschreven door Jan van der Hoeven, gebracht door Rita Lommée, over een Poperingse jonge vrouw die als verplicht tewerkgestelde gedeporteerd werd naar Duitsland (W0 II) en terecht kwam bij de familie van Margret Palm, echtgenote van de auteur.

Praktisch

Maandag 3 juni 2019,14u30

VLC De Geuzetorre, Kazernelaan 1, Oostende

Inkom 8€, kaarten bij bestuursleden en aan de deur.

Organisatie: Wiillemsfonds Oostende in samenwerking met Vief Kwiek, Vief Blauwe Diamanten en Open VLD Vrouwen.

Daguitstap: Het Betere Boek

zaterdag 10 oktober 2020, vertrek om 11:30 uur in het station van Oostende